Çocuklarda sağlıklı dişler

Dişlerimizin sağlığı bana göre kendimize duyduğumuz özenin dışa vuran yansıması. Ben hep böyle düşünmüşümdür en azından.

Şüphesiz herkes sağlıklı ve bakımlı dişleri olsun ister, ama bunu sadece kendi bakımımız ve takibimiz ile yapmamız yeterli değil, mutlaka düzenli olarak diş hekimini ziyaret etmek dişlerimizin bizimle birlikte uzun yıllar sağlıkla kalabilmesinin en önemli yardımcısı şüphesiz. Belki bizler zamanımızın imkânları ya da imkânsızlıkları yüzünden diş hekimi koltuğu ile biraz geç tanışmış bir nesiliz, erken tanışanlarımızın ise belki çocukluklarından pek hoş anıları olmayabilir. Neyse ki bugün tıbbın ve teknolojinin bizi getirdiği noktada diş hekimi fobilerimize de veda ediyoruz.

Şimdi ki çocuklar şanslı, çünkü ebeveynler daha bilinçli. Bizim zamanımızda “aman süt dişidir, boş ver çürüsün, nasılsa geçici” gözü ile bakılan dişler bile artık çok değerli.
Benim kızım da bu sene ilk defa diş hekimi ile tanıştı, daha önce anneannesinin kontrolüne eşlik ederek ortama biraz aşina olmuştuk ama bu sefer resmen diş hekimimiz ile buluştuk.

Birçok anne gibi benim de bu konuda merak ettiğim sorular vardı ve ilk muayenemizde elimden geldiğince bu soruları Diş Hekimimiz Evrim Aktaş Aydın’a yönlendirdim. Hekimimizin verdiği bilgilerin pek çok annenin sorularına yanıt olacağına inanıyorum. Ve işte çocuklarımızın diş sağlığı ile ilgili merak ettiğim konuları ben sordum, Dr Aydın şöyle yanıtladı.

Süt dişleri ne zaman çıkmaya başlar ve ne zaman tamamlanır?

Süt dişlenme doğumdan sonraki ilk 6-9 aylar arasında başlar, 2,5-3 yaşında tamamlanır. Bu yaşta ağızdaki toplam diş sayısı 20’dir.

İlk diş hekimi ziyaretimiz ne zaman olmalı?

Koruyucu diş hekimliği uygulamalarının ilk hedef grubu bebekler ve onların ebeveynlerinin eğitimidir. Bu nedenle en geç 1 yaşına kadar ailelerin bir diş hekimi ile kontak kurup bebek beslenmesi ve diş bakımı hakkında bilgi edinmesi gerekir.

Diş temizliği ve fırçalama alışkanlıkları ne zaman başlamalı?

Dişler sürer sürmez temizliklerinin yapılması gerekir. Bu işlem bebeklerde ılık suyla ıslatılmış temiz bir gazlı bezle dişin ovulması şeklinde yapılır. Ağızdaki diş sayısı arttıkça diş fırçası kullanımı başlamalıdır.3 yaşına kadar çocuklarda fırçalama işlemini ebeveynler bizzat kendileri yapmalıdır. 0-3 yaş grubu çocuklar tükürme işlevini yerine getiremeyecekleri için macun kullanılmamalıdır. Okul çağına kadar çocuklar yardımsız bırakıldıklarında fırçalama işlemini yetersiz yaparlar. Bu sebeple ebeveynlerin kontrolü şarttır.

Süt dişleri neden çabuk çürür, iyi bir bakım ile çürüme süresi geciktirilebilir mi?

Süt dişleri daimi dişlere oranla daha çok organik madde içerirler, bu nedenle çürümeye daha yatkındırlar, daha kolay ve hızlı çürürler. İleride değişecekleri düşünülerek süt dişlerinin önemsenmemesi yanlış bilinen yaygın bir düşüncedir. Süt dişlerinin daimi dişlenmeye geçilmeden önce üstlendiği çok önemli görevleri vardır. Bu sebeple varsa çürük dişler tedavi edilmeli, çürüğe yatkın çocuklarda flor uygulaması yapılmalı, vaktinden önce kaybedilen süt dişlerinin yeri alttan daimi diş gelene kadar yer tutucu ile korunmalıdır.

Süt dişlerinin erken çürümesi beraberinde nasıl sorunlar getirir?

Tedavi edilmeyen diş çürükleri ağrı, kötü koku, çiğnemede zorluk, beslenme bozukluğu, yer darlığına bağlı çapraşıklık, genel sağlık problemleri, çene gelişiminde bozukluklara sebep olur. Bu sebeple uygulanacak tedaviler güçleşmeden tedavi edilmeli, yeni çürüklerin oluşmaması için koruyucu önlemler alınmalıdır.

Süt dişlerini çürüklerden korumak için nasıl önlemler almalıyız?

Diş çürüğünün önlenmesi açısından bebeklerin mamalarına ilave şeker konulmamalı, emzikler bala, şekere, pekmeze batırarak verilmemelidir. Çocuklar, şekerli gıdaları ana öğünlerle beraber almalı, ara öğünlerde şeker içermeyen gıdalar tüketmelidirler.

Okullardaki beslenme saatlerinde çocuklara bisküvi, kek gibi yiyecekler yerine peynir, yumurta, tost, ayran, süt ve taze meyve verilmelidir. Okul çağına kadar çocukların dişlerini fırçalaması ebeveynler tarafından kontrol edilmeli ve özendirilmelidir.

Bu faydalı bilgilerin yanı sıra diş hekimi ile ilk karşılaşmanın çok önemli olduğunun altını çizen Dr Aydın, herhangi bir şikâyeti olmadan diş hekimine gelen çocukta korku oluşmayacağını hatırlatıyor.

Bu konuda ebeveynlere de önemli görevler düştüğünü belirten hekimimizin bu konuda bizlere tavsiyeleri, çocuklarımızla dişçi konusunda olumlu tecrübelerimizi paylaşmamız, hekimimiz ile irtibatta olup çocuğumuzun ilgi alanlarına yönelik materyaller, oyuncak, görsel yayınlar kullanarak muayenelerin daha eğlenceli ve kolay geçmesini sağlamamız yönünde. Ayrıca başarı ile geçen her seansın ardından ödülün çocuklarımızın diş hekimini ziyaret konusunda motivasyonunu da artıracağını belirtiyor. Değerli bilgileri için Dr Evrim Aktaş Aydın’a teşekkür ediyor ve miniklerimize inci gibi sağlıklı ve kalıcı dişler diliyorum.
(12 Mart 2010 Cuma, bebek.com köşemden alıntıdır)